Wady zgryzu to nie tylko nieestetyczne ułożenie zębów. To także szereg problemów z prawidłowym żuciem, z klikaniem w stawie skroniowo-żuchwowym, wymową, trawieniem, a nawet wadami postawy.



Każdą wykrytą wadę zgryzu należy oczywiście leczyć jak najprędzej, ale dziś chciałabym Wam poradzić co robić, by w miarę możliwości tym wadom zapobiegać, bo profilaktyka jest zawsze na pierwszym miejscu.

Przedstawię kilka zasad, które warto znać :)

Zacznę od fizjologii, czyli od tego co jest normalne w wieku niemowlęcym.

Dzieci naturalnie rodzą się z fizjologicznym tyłożuchwiem. Co to oznacza?

Oznacza to, że żuchwa jest cofnięta w stosunku do szczęki. U dorosłych jest to poważna wada zgryzu, a u noworodków jest to etap przejściowy, całkowicie normalny i nie powinno Cię to niepokoić jak będziesz obserwować swoje dziecko.

Dzieje się tak dlatego, iż od momentu pojawienia się noworodka na świecie odruch ssania zajmuje około kilkunastu godzin na dobę. Jest to główny ruch żuchwą jaki wykonują.

Pierwsza zasada - KARMIMY PIERSIĄ

Odruch ssania powoduje, że żuchwa coraz bardziej wysuwa się do przodu (rośnie intensywniej ku przodowi) i zapobiegamy w ten sposób wadom dotylnym u dziecka.

Dlaczego karmienie piersią jest takie zbawienne również dla kształtowania się zgryzu?
Po pierwsze - pierś jest plastyczna i dostosowuje się do ust dziecka, a nie odwrotnie jak w przypadku kciuka, smoczków czy butelek.

Udowodniono, iż im dłużej dziecko karmione było piersią, tym ryzyko wystąpienia wad zgryzu zmniejszało się, co oznacza, że karmienie piersią działa zapobiegawczo na występowanie wad zgryzu.

Podczas karmienia piersią naturalnym jest, że mama karmi dziecko raz lewą, raz prawą piersią i tak samo postępować należy również z karmieniem butelką (nie karmimy zawsze dziecka na tą samą stronę, lecz również zmieniamy ręce, aby zapewnić symetryczny rozwój narządu żucia).
Myślę, że niewiele kobiet o tym wie i większość z nas karmi tą stroną, którą nam wygodniej.

Karmienie piersią zmusza noworodka do większego wysiłku i mięśnie do większej pracy.
Jeśli natomiast karmisz butelka, to zwróć uwagę na kształt smoczka, by przypominał sutek i by nie leciało z niego zbyt łatwo mleko, a na pewno nie po samym przechyleniu butelki. Co za łatwo to nie zdrowo!


Druga zasada - uczymy dziecko PIĆ Z KUBKA

Rozwijamy w ten sposób sprawność mięśni okrężnych ust. Nie należy przedłużać karmienia butelką.
Kubek z wyprofilowanym ustnikiem można już podać dziecku po skończonym 6. miesiącu życia.

Trzecia zasada - GRYZIENIE JEST WAŻNE

Od 6 miesiąca życia dziecka, kiedy można już zacząć wprowadzać stałe pokarmy warto zadbać o to, by dziecko dostawało również jedzenie, które trzeba pogryźć (nie tylko zblendowane papki), oczywiście pod warunkiem, że dziecko ma już czym gryźć.

Jedzenie twardych pokarmów sprawia, że łuki zębowe rozwijają się prawidłowo we wszystkich kierunkach i zapobiegamy w ten sposób stłoczeniom zębów.
Obecnie zbyt wąskie luki zębowe są najczęstszą przyczyną stłoczeń zębów i konieczności noszenia aparatu.


Czwarta zasada - UWAŻAJ NA KCIUK

Jeśli tylko zauważysz, że Twoje dziecko ssie kciuk to od razu reaguj! Daj smoczek.
Smoczek ma budowę anatomiczną, jest przede wszystkim krótki.
Jeśli dziecko przyzwyczai się do ssania kciuka, oduczyć będzie ekstremalnie ciężko, bo smoczek zabierzesz, a kciuka już nie :)

Dodatkowo ssanie kciuka powoduje zgryzy otwarte i wysokie wysklepienie podniebienia (tzw. podniebienie gotyckie) co niesie za sobą czasami też takie konsekwencje jak skrzywiona przegroda nosa i problemy z oddychaniem.

Piąta zasada - DBAJ O ZDROWIE ZĘBÓW

Zdrowe zęby to zdrowa buzia Twojego dziecka. Jeśli na bieżąco będziesz udawać się na wizyty stomatologiczne i regularnie leczyć zęby swojej pociechy, to zapobiegasz w ten sposób przedwczesnej utracie zębów mlecznych.

Najważniejsze jest leczenie mlecznych piątek, gdyż zęby te najczęściej w buzi muszą wytrwać do 13. roku życia. Ich utrata spowodować może nieprawidłowe wyrzniecie się stałych 6 i tu mamy już efekt domina niestety. Dlatego leczymy i jeszcze raz leczymy.

A to, że leczenie piątek mlecznych jest takie bardzo ważne nie oznacza, że pozostałe zęby są nie ważne - o zgrozo, byście tak nie pomyśleli.
Przedwcześnie utracone siekacze mleczne (jedynki, dwójki) wpływają z kolei na utrwalenie złych wzorców wymowy (wtedy konieczne są wizyty u logopedy), nie wspominając już o uczuciu obniżonej własnej wartości, które może towarzyszyć przedszkolakom.
Dzieci komentują już swój wygląd. Nieraz w gabinecie usłyszałam od dzieciaczka - "Proszę Pani, a w grupie mam Antka, który ma czarne zęby" albo "A koleżanka Tosia mi się nie podoba, bo nie ma zębów".

Na zakończenie pamiętaj, że rozwój twarzoczaszki jest najintensywniejszy w pierwszych 4 latach życia dziecka i to właśnie o ten etap rozwoju musimy zadbać!

Chciałabym poruszyć bardzo ważny temat - o nowotworach jamy ustnej. W ostatnim czasie o zachorowaniach na raka mówi się wiele, jednak dopóki nas czy kogoś bliskiego temat ten nie dotyczy (czego wszystkim życzę) to informację przemykają koło nas i nie zawsze się na nich skupiamy.



A prawda jest taka, że nasza wiedza i świadomość może nas uratować.

Przede wszystkim musimy zdać sobie sprawę czy znajdujemy się w grupie ryzyka zachorowania na nowotwór jamy ustnej.

Jeśli chodzi o jamę ustną to w takiej grupie są osoby:
- palące papierosy,
- nadużywające mocny alkohol,
- użytkownicy źle dopasowanych protez i innych uzupełnień protetycznych, które powodują powstawanie przewlekłych stanów zapalnych,
- częściej chorują mężczyźni i osoby powyżej 40 roku życia,
- osoby zakażone wirusem HPV

Co powinno wydać nam się podejrzane i skłonić nas do wizyty u stomatologa:

- nie gojące się zmiany w obrębie warg, języka, dziąseł, policzków przez ponad 2 tygodnie!
- zgrubienia w obrębie policzków, warg, na wyrostku zębodołowym
- białe/czerwone plamy, które nie goją się dłużej niż 2 tygodnie
- trudności w połykaniu pokarmów
- uczucie ciała obcego w gardle
- ból języka
- szczękościsk
- chrypka bez żadnych objawów przeziębienia utrzymująca się ponad miesiąc,
- nie leczony liszaj i leukoplakia (są to zmiany przednowotworowe).

Zachęcam Was do regularnych wizyt, bo jama ustna to nie tylko zęby!
W trakcie wizyt kontrolnych moich pacjentów niejednokrotnie badam węzły chłonne, gdy coś wzbudza moją wątpliwość.

Oczywiście powiększone węzły nie od razu oznaczają nowotwór, ale zawsze świadczą o toczącym się procesie zapalnym, z którym trzeba się uporać.

Co jeśli stomatolog wykryje u mnie podejrzaną zmianę?

1. Jeśli to świeża zmiana - zaleca się obserwację ok. 2 tygodniową
2. Jeśli zmiana nie goi się prawidłowo - wykonuje się biopsję.

Przede wszystkim nie bójmy się badać :)

Proszę o udostępnienie, jeśli uważasz, że te informacje są istotne:)

Przez pewien czas zastanawiałam się czy post na ten temat jest potrzebny. Czy chce Wam się czytać o myciu zębów. Jednak przemyślałam to i postanowiłam napisać chociaż krótko, ale treściwie :)



Nitkowanie - nie powiem, że to banalna czynność, nie powiem, że zawsze się chce sięgnąć po nitkę i nie powiem, że każdy kto nie nitkuje jest Be.

Ale za to bardzo bym chciała, by dla każdego z Was była to prosta, codzienna czynność :)

Wiedza pacjentów jest coraz większa i już nawet dzieci zaczynają nitkować poinstruowane przez świadomych rodziców, ale - tak, zawsze musi być jakieś ale. Wielu dorosłych nie widzi zwyczajnie sensu w nitkowaniu. Myślą, że to nic nie daje, że to takie tylko uzupełnienie szczotkowania "dla chętnych", bo ubytki próchnicowe i tak się zrobią. Nieraz słyszę - nie wiem ile bym szczotkował/szczotkowała to przychodząc na kontrolę i tak mam nowe ubytki próchnicowe. Może to przez brak nitkowania?
Przecież nie nitkując pomijasz nawet 1/4 powierzchni zęba.

Prawda jest taka, że nitkowanie przestrzeni międzyzębowych może uchronić nas przed próchnicą (tą najbardziej niebezpieczną, ukrytą przez długi czas, która drąży i drąży i jak już widać dziurę to już jest naprawdę duża i jedynym ratunkiem często jest leczenie endodontyczne, czyli tzw. kanałowe).
A to, jak zapewne wiecie, wiąże się z stratą żywotności zęba, osłabieniem jego struktury no i dużymi, zupełnie niepotrzebnymi kosztami.

Bez względu na to jakiej fantastycznej szczoteczki do zębów byście nie używali to żadna z nich nie jest w stanie wyczyścić płytki nazębnej, która zalega w miejscu styku zębów.

Początki oczywiście jak to ze wszystkim - bywają trudne. Może zdarzyć się, że jeszcze bez wyczucia delikatnie zranisz dziąsło - nie martw się tym. Delikatne krwawienie też jest normalne, gdyż najprawdopodobniej nie nitkując wcześniej musisz powalczyć trochę ze stanem zapalnym dziąseł w przestrzeniach międzyzębowych.

Jakie są rodzaje nici i jaką wybrać?

Nici jest wiele. Są woskowanie, niewoskowane, z fluorem i bez. Tak naprawdę ważne, by używać jakiejkolwiek. Wybór dowolny.

Jak to robić?

No właśnie! Jednoznacznej odpowiedzi nie ma, bo nie wiem ile lat ma Twoje dziecko :)



Ale mam nadzieję, że mój artykuł pomoże Ci znaleźć idealne rozwiązanie.

Każda mama chce dla swojego dziecka jak najlepiej. Często nauczeni na swoich ( i na naszych rodziców) błędach chcemy, by nasze dziecko mogło uniknąć przykrych wizyt u stomatologa i zrobimy wszystko, by ząbki były zdrowe.

Aby osiągnąć ten cel przede wszystkim dziecku trzeba towarzyszyć przy szczotkowaniu zębów jak najdłużej, sprawdzać dokładność wyszczotkowania, a nawet poprawiać po nim.
Pewnie nie raz dziecko będzie się na nas wtedy złościć, ale mówi się trudno - przyświeca nam wyższy cel. Maluch z czasem się przyzwyczai, że mama musi mu pomóc.

Do szczotkowania oprócz pasty do zębów niezbędna jest oczywiście odpowiednia szczoteczka i to na ten temat chciałam dziś się rozpisać.

O higienę jamy ustnej zaczynamy dbać już u niemowląt. Początkowo polega to jedynie na przecieraniu wałów dziąsłowych gazikiem z wodą i na masażu dziąseł. W miarę pojawiania się pierwszych oznak ząbkowania dajemy dziecku gumowe gryzaki z częścią czyszczącą, a następnie wprowadzamy szczoteczkę.

Bardzo ważne jest, by szczoteczka posiadała bardzo miękkie włosie i by przyciągała uwagę malucha. Zadaniem pierwszej szczoteczki jest przyzwyczajanie dziecka to czyszczenia zębów i wyrabianie pozytywnego nawyku, dlatego najlepiej by była to szczoteczka manualna (zwykła).

Zakup takiej szczoteczki to wydatek ok. 10zł.
Ważne jest natomiast to, by szczoteczkę wymieniać co ok. 3,4 miesiące, gdyż włosie miękkiej szczoteczki szybko zużywa się i efektywność szczotkowania spada. Dodatkowo na włosiu kumulują się bakterie.
Zalecam używanie takiej szczoteczki do minimum 5 roku życia dziecka.

Szczoteczki manualne dla dzieci różnią się wielkością główki, dlatego szczoteczka powinna być dobrana do wieku dziecka.
Dla maluchów ok 1-2 lat również rękojeść musi być dość długa i odpowiednio wyprofilowana, aby dziecko mogło łatwo szczoteczkę chwycić i utrzymać w rączce.


Dla starszych dzieci (powyżej 5 roku życia) skuteczniejsza może okazać się szczoteczka elektryczna, która czyści zęby wykonując ruchy obrotowe i pulsacyjne ( kilka tysięcy ruchów na minutę).
Zaznaczę tylko, że szczoteczki elektrycznej/sonicznej nie powinniście dawać dziecku zbyt wcześnie.
Wprawiona ręka do szczotkowania szczoteczką manualną jest równie ważna, bo to umiejętność, którą szlifujemy całe życie.
Dlatego nie rezygnowałabym z używania szczoteczki manualnej do 8,9 roku życia. Jest to czas kiedy jeszcze kształtują się zdolności manualne, dziecko przecież uczy się pisać i czynności takie jak szczotkowanie zębów jest w stanie wykonać dużo dokładniej.
Szczoteczka elektryczna może być używana równocześnie np. z podziałem, że rano używamy elektrycznej, gdy spieszymy się do szkoły, a wieczorem gdy mamy czasu więcej używamy szczoteczki manualnej.

Z dodatkowych przyborów higienicznych, które są odpowiednie dla dzieci to również płyny do płukania jamy ustnej, których używamy powyżej 6 roku życia i nici dentystyczne.

Edukacja odnośnie stosowania nici dentystycznych u dorosłych cały czas kuleje, dlatego uważam, że dzieciom wiedzę tą trzeba wpajać jak najwcześniej i nitkowanie nie będzie wtedy dla nikogo takie straszne i awykonalne.

Wracając do szczoteczek elektrycznych to mamy ich 2 rodzaje:
-na baterię (lżejsze i tańsze, ale trzeba wymieniać baterie)
-akumulatorowe (droższe, troszkę cięższe, ale nie musimy wymieniać baterii).

Innym rodzajem są szczoteczki soniczne. Są to szczoteczki technologicznie najbardziej zaawansowane, gdyż tutaj końcówka nie rotuje jak w zwykłej szczoteczce elektrycznej tylko drży.
To fale dźwiękowe wprawiają końcówkę w drgania. Szczoteczka ta doskonale usuwa osady i dokładnie poleruje zęby. Jest ona przeznaczona tak jak szczoteczki elektryczne dla dzieci powyżej 5 roku życia. Mniejsze dzieci zwyczajnie mogą się przestraszyć tych wibracji.
Zaletą jest również to, że szczoteczka jest bardzo delikatna dla dziąseł.

Szczoteczki te niestety są droższe od zwykłej elektrycznej, ale jest to wydatek, który starcza na kilka lat. Wystarczy tylko wymieniać końcówki co 3 miesiące.

Firm produkujących szczoteczki soniczne jest wiele i różnią się one znacznie cenami, więc wybór pozostawiam Wam.